3...2...1...INTERNET
Postęp w rozwoju nowoczesnych technologii, oprócz skutków pozytywnych, wiąże się także z powstawaniem zagrożeń, których ofiarami coraz częściej stają się młodzi internauci. Z tego względu edukacja dotycząca bezpiecznego korzystania z Internetu przez dzieci staje się zadaniem priorytetowym.Akcja edukacyjna 3…2…1… Internet! jest wspólnym projektem Fundacji Dzieci Niczyje oraz firmy Microsoft. Ambasadorem projektu jest Krzysztof Hołowczyc. Patronat nad akcją objął Rzecznik Praw Dziecka.
O zagrożeniach dzieci w Internecie
Coraz więcej dzieci korzysta z Internetu. Wraz ze wzrostem dostępności nowoczesnych technologii zwiększa się także skala zagrożeń internetowych, które mogą mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie dzieci. Korzystanie z Internetu przez dzieci może wiązać się z następującymi kategoriami zagrożeń:
Kontakt z niebezpiecznymi treściami
Dzieci korzystające z Internetu narażone są na kontakt z materiałami, które mogą mieć szkodliwy wpływ na ich psychikę. Do niebezpiecznych treści zalicza się filmy, zdjęcia lub teksty o charakterze pornograficznym, prezentujące przemoc, promujące zagrażające zdrowiu postawy i zachowania, tj. hazard, używki, anoreksję, uczestnictwo w sektach itp. Cześć tych materiałów publikowanych jest w Sieci nielegalnie (pornografia dziecięca, rasizm), inne – mimo wysokiej szkodliwości dla najmłodszych internautów – publikowane są zgodnie z prawem.
Niebezpieczne treści występują w Internecie w ogromnej liczbie. Materiały pornograficzne to najczęstsza kategoria treści publikowanych w tym medium, na które młodzi internauci trafiają coraz częściej zazwyczaj przypadkowo! Powszechność kontaktów dzieci z niebezpiecznymi treściami potwierdzają badania.
Skala zagrożenia
(wg badań przeprowadzonych w 2006 r. przez Gemius i Fundację Dzieci Niczyje na grupie 2559 dzieci w wieku 12–17 lat)
71% dzieci trafiło w Internecie na materiały pornograficzne (63% przypadkowo).•
51% dzieci trafiło na materiały z brutalnymi scenami przemocy (61% przypadkowo).•
28% dzieci trafiło na materiały propagujące przemoc i nietolerancję (74% przypadkowo).
Co czwarte dziecko deklaruje, że rodzice nigdy nie interesują się tym, w jaki sposób korzysta z Internetu.
Jedynie 10% dzieci deklaruje regularną opiekę rodziców podczas korzystania z Sieci.
Niebezpieczne kontakty
Zdecydowana większość młodych internautów korzysta z komunikatorów, czatów i portali społecznościowych. Dzieci zawierają w ten sposób nowe znajomości, co naraża je na możliwość kontaktów z niebezpiecznymi osobami. Przez swoją niewiedzę i łatwowierność młodzi internauci niejednokrotnie stają się ofiarami przestępstw z użyciem Sieci: oszustw, wyłudzeń, włamań komputerowych i innych. Dzieci często podają obcym w Sieci prywatne informacje, tj. dane osobowe oraz umawiają się z osobami poznanymi w Internecie na spotkania w rzeczywistym świecie. O internetowych znajomościach dzieci zazwyczaj nie informują nikogo, udając się na nie w pojedynkę lub z inną osobą nieletnią. Jest to szczególnie niebezpieczne w związku z coraz częstszym uwodzeniem dzieci w Sieci.
Skala zagrożenia
(wg badań przeprowadzonych w 2006 r. przez Gemius i Fundację Dzieci Niczyje na grupie 1779 dzieci w wieku 12–17 lat i 687 rodziców)
Ponad 90% dzieci korzysta z serwisów komunikacyjnych.
68% dzieci otrzymało propozycję spotkań od osób poznanych w Sieci.
45% dzieci korzysta z propozycji spotkań.
Jedynie co czwarte dziecko informuje rodziców o spotkaniach z osobami poznanymi w Sieci.
Połowa dzieci spotyka się w pojedynkę.
28% rodziców nie dostrzega żadnych zagrożeń dla dzieci korzystających z Internetu.
Cyberprzemoc (Cyberbullying)
Cyberprzemoc to nowe oblicze przemocy rówieśniczej z wykorzystaniem różnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, jak np.: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe itd. Akty cyberprzemocy przyjmują różne formy: nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem Sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących zdjęć, filmów oraz podszywanie się w Sieci pod kogoś wbrew jego woli.
Skala zagrożenia
(wg badań przeprowadzonych w 2007 r. przez Gemius i Fundację Dzieci Niczyje na grupie 891 dzieci w wieku 12–17 lat)
57% osób stała się przynajmniej raz obiektem zdjęć lub filmów wykonanych wbrew swojej woli.
52% dzieci miało do czynienia z przemocą werbalną w Internecie lub przez telefon komórkowy.
47% dzieci doświadczyło wulgarnego wyzywania.
29% badanych deklaruje, że ktoś w Sieci podawał się za nie wbrew ich woli.
21% dzieci doznało poniżania, ośmieszania i upokarzania.
16% osób doświadczyło straszenia i szantażowania.
14% dzieci zgłasza przypadki rozpowszechniania za pośrednictwem Internetu • lub GSM kompromitujących je materiałów.
Uzależnienie od Internetu
Co dziesiąty internauta w Polsce to dziecko w wieku 7–14 lat (Gemius, Fundacja Dzieci Niczyje 2007). Oprócz wielu zalet, jakie niesie ze sobą używanie Internetu, istnieje też jego ogromna wada – ryzyko uzależnienia się. Problem ten dotyczy szczególnie dzieci, gdyż z racji swojej niedojrzałości uzależniają się dużo szybciej niż dorośli. Różnorodność aktywności, których podejmowanie w Internecie jest atrakcyjne sprawia, że młodzi ludzie poświęcają mu coraz więcej czasu. Spędzanie w ten sposób wielu godzin dziennie zaburza ich rozwój, zwłaszcza w aspekcie kontaktów społecznych i może prowadzić do uzależnienia od tego medium.